Is een tussenjaar nemen iets voor mij?

Is een tussenjaar nemen iets voor mij?

Backpacken in het buitenland, vrijwilligerswerk doen, een jaartje ‘High School’ of gewoon werken. 

Het zijn allemaal invullingen van een tussenjaar, ook wel een ‘gap year’ genoemd. Steeds meer studenten kiezen voor een tussenjaar om te werken en/of te reizen voordat ze aan hun studie beginnen of onderbreken hun studententijd ervoor. Maar wat levert zo’n jaar je eigenlijk op? Doe je er wel goed aan?

Wat is een tussenjaar? 
Een tussenjaar, oftewel 'gap year', betekent dat je vrij neemt, bijvoorbeeld tussen twee opleidingen door, om iets heel anders te doen. Je kiest er voor om een studiebreak in te lassen en nieuwe ervaringen op te doen. Meestal nadat je jouw middelbare schooldiploma op zak hebt. Zo’n jaar geeft ruimte om uit te zoeken wat je wilt en kan je helpen om jezelf op zowel persoonlijk als professioneel vlak verder te ontwikkelen.

De tijd die je wilt nemen voor een tussenjaar bepaal je zelf. Met meerdere maanden of zelfs een heel jaar om te vullen, kun je allerlei activiteiten uitvoeren en combineren.

Wil je een tussenjaar nemen, dan heb je wel een vrijstelling van leerplicht nodig. Dit houdt in dat je minimaal 16 jaar moet zijn en over een mbo-, havo-, of vwo-diploma moet beschikken.

Wanneer kies je voor een tussenjaar? 
Iedereen heeft een andere motivatie om voor een tussenjaar te kiezen. Toch is één van de meest genoemde redenen wel de invoering van het leenstelsel (Nuffic, 2018). Veel mensen die (nog) niet exact weten wat voor opleiding ze willen gaan volgen zien op tegen deze keuze.

Kiezen voor een opleiding die uiteindelijk niet matcht kan door het leenstelsel veel geld kosten. Dat levert extra druk op. Met een tussenjaar heb je de ruimte om extra goed na te denken over die beslissing.

Andere redenen voor een tussenjaar kunnen zijn, dat:

• Je nog niet weet wat je wil studeren en dat je dat eerst verder wilt uitzoeken;
• Je 16 of 17 jaar bent en je jezelf nog te jong vindt op te gaan studeren/op kamers te gaan;
• Je even genoeg hebt van studeren;
• Je jouw diploma met veel moeite hebt binnengesleept en je daarom een jaartje wilt bijtanken;
• Je jouw eigen studie moet bekostigen en je daarom meer geld moet verdienen;
• Je wel weet wat je wilt studeren, maar meer werkervaring wilt opdoen;
• Je een taal beter wilt beheersen;
• Je graag wat van de wereld wilt zien voordat je aan een vervolgopleiding begint;
• Je buitenlandse scholing of werkervaring wilt toevoegen aan jouw cv;
• Je gewoon even van het leven wilt genieten;
• Je weet dat je toch niet verder wilt studeren, maar je jezelf graag oplaadt voordat je aan het werkende leven begint.

Een tussenjaar, wel of niet doen? 
De voordelen: 
1. Tijd voor toekomstoriëntatie 
Een tussenjaar kan uitkomst bieden als je nog geen idee hebt over wat je volgend jaar wilt studeren. Je kan bijvoorbeeld verschillende soorten werk uitproberen om te kijken wat je leuk vindt. Werken via een uitzendbureau biedt je de mogelijkheid om tijdelijk werk te doen in meerdere branches.

Zie onze vacatures voor flexibel en tijdelijk werk in regio Amsterdam of op Schiphol. Bezoek vooral ook open dagen van hogescholen om een keuze voor je volgende studie te maken. 

2. Werkervaring
Heb je nog weinig tot geen werkervaring? Dan kan je het jaar gebruiken om enkele maanden vrijwilligerswerk te doen of een baan in Nederland of het buitenland te nemen. Met een betaalde baan spaar je een lekker zakcentje.

3. Internationale vriendschappen/uitbreiding van jouw netwerk
Waar je ook heen gaat, je zal nooit alleen zijn. Bij elke bestemming of reis maak je nieuwe contacten. Dat kunnen medereizigers, studiegenoten of collega’s zijn. Deze nieuwe contacten kunnen uitgroeien tot waardevolle (internationale) vriendschappen.

4. Persoonlijke ontwikkeling
Het leven buiten het schoolritme of wel misschien meteen in een nieuwe cultuur is een hele uitdaging op zich. Je start letterlijk opnieuw. Doordat je in je eentje voor nieuwe situaties komt te staan, leer je op eigen inzicht problemen af te handelen. Cliché maar waar: je leert jezelf beter kennen. 

5. Meerwaarde voor je cv
Extra werkervaring of schoolactiviteiten als een bestuursjaar staan goed op je cv. Bij veel bedrijven wordt een welbesteed tussenjaar als pluspunt gezien, omdat het blijk geeft van zelfstandigheid, doorzettingsvermogen en zelfinzicht. Dat zijn eigenschappen die waarde hebben op de werkvloer.

6. Positieve studieresultaten en meer motivatie
Nog nooit eerder waren er zoveel eerstejaars studenten (10,5%) die een tussenjaarervaring inlasten (Nuffic, 2018). Uit onderzoek van EF Education blijkt dat een tussenjaar helemaal niet slecht is voor een student. Volgens het onderzoek zijn de studenten die een tussenjaar namen erna gemotiveerder en beter in staat om goed te presteren. Ook zou een tussenjaar hun kansen op een goede carrière hebben verbeterd.

7. Buiten je comfortzone stappen
Je verruilt jouw vertrouwde en veilige omgeving voor een nieuw avontuur. Dat betekent dat je nieuwe situaties gaat ontdekken en wat grenzen zult verleggen. Bijvoorbeeld die vliegangst die je al jaren hebt.

8. Onafhankelijkheid – het huis uit
Een tussenjaar is voor jou het moment dat je het nest kan verlaten en er in je eentje op uit kan. Je maakt je droom waar, trekt je eigen plan en hoeft met niemand anders rekening te houden. Geniet daar van!

De nadelen:
1. Vrijheid, maar geen structuur
Ervaringen van jongeren leren dat het hebben van een doel tijdens een tussenjaar van groot belang is. Geen plan hebben, is niet succesvol. Je wilt jouw tussenjaar meerwaarde geven. Ga dus niet thuis zitten om te niksen, maar onderneem. 

2. Onderbreking van het studieritme
Door er een jaar tussenuit te gaan, onderbreek je jouw ‘studieritme’. De kans betaat dat het werkleven je beter bevalt dan studeren of dat je lastig afscheid kan nemen van een plek. Waarom zou je dan terugkeren naar de schoolbanken?

 3. Gewend raken aan de hoge inkomsten
Als je ervoor kiest om te gaan werken in een tussenjaar, kan het voorkomen dat je met jouw baan of onderneming veel geld verdient. Teruggaan naar school zou betekenen dat je dat moet opgeven of drastisch minderen. 

4. Gevaar bij buitenlandse avonturen
Wanneer je naar het buitenland reist, moet je je van te voren goed laten informeren. Er kan altijd en overal wel iets gebeuren. Zorg dat je voorbereid bent. Sluit bijvoorbeeld de juiste verzekeringen af. 

5. Een gestolen hart
De angst van elke ouder: je komt tijdens jouw verblijf in het buitenland je ware liefde tegen. Je kiest er voor om in het buitenland te blijven en daar jouw leven verder op te bouwen. 

Ideeën voor een tussenjaar 
Of je nou in het binnenland blijft of naar het buitenland vetrekt om invulling te geven aan je tussenjaar: beide keuzes bieden genoeg opties om je tijd door te komen. Je kan ervoor kiezen om studiegerelateerde activiteiten te ondernemen, zoals: een stage, een jaar High School, een curus of studieprogramma. Of even helemaal van het studeren af te stappen door te reizen, ondernemen, vrijwilligerswerk te doen of parttime/fulltime te werken.




Én heb je ook al eens aan onderstaande invullingen gedacht? 

1. Au pair worden
Je draait mee in een gezin, leert een vreemde taal beter spreken en wordt bekend met een andere cultuur van binnenuit. Werken als au pair heeft zo zijn voordelen. Bovendien is het een betaalbare manier om je tussenjaar in te vullen. In ruil voor kost, inwoning en mogelijk wat zakgeld word je onderdeel van een gezin.

Je ondersteunt de ouders in de zorg voor de kinderen. In je vrije tijd kan je het land verkennen, aandacht besteden aan hobby’s of een cursus volgen. De meeste organisaties die bemiddelen in au pairs eisen wel dat je minimaal 18 jaar bent.

2. High school of college
Een jaar ‘High School’ of college volgen is een unieke manier om een ander land te ervaren: je leert een andere cultuur kennen en wordt vaardig in een andere taal. In landen als Amerika, Canada en Engeland is het mogelijk om een jaar mee te draaien in hun schoolsysteem en te verblijven in een gastgezin. Meestal loopt dit via een uitwisselingsprogramma.

De vakken die je op een High School volgt zullen anders zijn dan in Nederland. Daarnaast bieden ze op High Schools veel buitenschoolse activiteiten aan op het gebied van sport, muziek of musical/theater. Ook de colleges in bijvoorbeeld Amerika hebben een goede reputatie. Net als bij de High Schools worden op deze instellingen buitenschoolse activiteiten gepromoot.

Wel hebben de meeste buitenlandse universiteiten strikte toelatingsvoorwaarden, zoals goede scores op jouw middelbare schoolexamens en TOEFL-test (basistest Engels). Een jaar High School of college is niet goedkoop, maak vaak kan je aanspraak maken op een beurs.  

3. Vrijwilligerswerk 
Je inzetten voor anderen en praktijkervaring op doen. Met vrijwilligerswerk draag je jouw steentje bij aan een maatschappelijk doel. Vrijwilligerswerk kan je doen voor sociale, bouw- en renovatie, natuur- of culturele projecten. Er zijn ontzettend veel organisaties die dit aanbieden. Zowel in het binnen- als buitenland.

Wees kritisch op wat voor vrijwilligerswerk je wilt doen en bij welke organisatie. Voorkom dat je jouw goede intenties inzet voor misstanden als weeshuistoerisme. Aan vrijwilligerswerk hangt meestal ook nog een prijskaartje. De kosten voor een paar weken vrijwilligerswerk kunnen variëren van €200 tot €2000, afhankelijk van het project en de locatie. Organisaties vragen geld voor begeleiding, vervoer en verblijf, maar je maakt ook nog extra kosten voor bijvoorbeeld een vliegticket, vaccinaties en een reisverzekering.

4. Retreat
In een ‘retreat’ neem je tijd voor jezelf om te reflecteren, inspiratie en inzichten op te doen. Het betekent letterlijk dat je jezelf terugtrekt of afzondert. Je neemt afstand van je school- of werkactiviteiten, omgeving, verplichtingen en dagelijkse afleidingen om rust en ontspanning te vinden.

Een retreat kan een goede oplossing zijn om meer inzicht in je motivatie te krijgen, meer te weten te komen over je lichaam, geest (mindfulness)en voeding of een mooie omgeving in rust te ontdekken. Retreats worden in verschillende vormen aangeboden: in het binnen- of buitenland, individueel, in groepsverband of in combinatie met yoga. Om deel te nemen aan een retreat betaal je meestal een paar honderd euro. 

5. Bestuursjaar
Een bestuursjaar nemen is ook een invulling van je tussenjaar. Je neemt dan een jaar lang plaats in het bestuur van een studie- of studentenvereniging. Het kan een waardevolle toevoeging voor je studententijd zijn. In een bestuursjaar leer je op verschillende manieren je eigen talenten te ontdekken en te ontwikkelen.

Je wordt bekend met vaardigheden als presenteren, netwerken, leiden en communiceren. Daarbij draag je veel verantwoordelijkheid in een bestuursfunctie. Met andere leden beslis je over de evenementen, uitgaves/investeringen en planningen van de vereniging. Bedrijven zien een bestuursjaar of commissie graag terugkomen op een cv. Volgens werkgevers komen ex-commissieleden ontwikkelder over en zijn ze zich meer bewust van hun eigen capaciteiten.

Wat ga jij nu doen? 
Zoals je leest, hoeft een tussenjaar niet saai of ineffectief te zijn. Er zijn genoeg redenen en opties om voor een tussenjaar te kiezen en een geweldige tijd te hebben. Het is helemaal aan jou hoe je het invult: je kan voor één doel gaan of er meerdere combineren zoals reizen en werken. 

Vind op onderwerp